အေမွာင္ငါးစင္း၊အလင္းငါးခ်က္တရားေတာ္

နာၾကားဖူးတဲ့တရားေတြထဲကသူငယ္ခ်င္းတို႔ကို အေမွာင္ငါးစင္း၊အလင္းငါးခ်က္တရားေတာ္ ေလးကိုျပန္လည္ေ၀မွ်လိုက္ပါတယ္

ေနာ္။

မိမိတို႔ဖံုးလြမ္းေနတဲ့အေမွာင္ငါးစင္းကဘာေတြလည္းဆိုေတာ့

(1) ကံကံ၏အက်ိဳးကိုမယံုၾကည့္တဲ့အ၀ိဇၨာတဲ့

(2)ရုပ္နမ္ကိုပိုင္းပိုင္းျခားျခားမသိတဲ့အ၀ိဇၨာတဲ့

(3) အေၾကာင္းအက်ိဳးတို႔ကိုသိမ္းစည္းမျပဳလုပ္တတ္တဲ့အ၀ိဇၨာတဲ့

(4)ပဋိစၥသမုပၸါတ္ ကိုမသိတဲ့အ၀ိဇၨာတဲ့

(5) သစၥာကိုမသိတဲ့အ၀ိဇၨာဆုိျပီးအေမွာင္ငါးစင္းရိွပါတယ္


(1) ကံကံ၏အက်ိဳးကိုမယံုၾကည့္တဲ့အ၀ိဇၨာဆိုတာကေတာ့ကိုယ္အတိတ္ကျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ကံေၾကာင့္ယခုဘ၀မွာေကာင္းက်ိဳး

ဆိုးက်ိဳးခံစားရတာကိုအယံုအၾကည္မ၇ွိတဲ့အ၀ိဇၨာ၊အ၀ိဇၹာဆိုတာကေတာ့မသိတာကိုေျပာတာပါ။ယခုဘ၀မွာျပဳလုပ္တဲ့ေကာင္း

က်ိဳးဆိုးက်ိဳးကိုလည္းအနာဂတ္မွာကိုယ္ျပန္ခံစားရမွာပဲဆိုတာမသိတဲ့အ၀ိဇၨာတဲ့ကိုယ္စိုက္ပ်ိဳးေသာသစ္ပင္ကိုကိုယ္သာျပန္၇ိတ္

သိမ္း၇မည္ဆိုတာကိုမသိေသာမသိမူ


(2)ရုပ္နမ္ကိုပိုင္းပိုင္းျခားျခားမသိတဲ့အ၀ိဇၨာကေတာ့၊သြားခ်င္တဲ့စိတ္ေလးကနာမ္တရား၊သြားလိုက္တာကရုပ္တရား၊

ေျပာခ်င္တဲ့စိတ္ေလးကနာမ္တရား၊ေျပာလိုက္တာကရုပ္တရား၊စားခ်င္တဲ့စိတ္ေလးကနာမ္တရား၊စားလိုက္တာကရုပ္

တရားဆိုတာကေသေသျခာျခာကြဲကြဲျပားျပားမသိတဲ့အ၀ိဇၨာတဲ့ဒီရုပ္နာမ္ကိုတစ္သားတည္းဟုထင္မွတ္ေနေသာမသိမူ၊

ခႏၶာငါးပါးကိုတစ္သားတည္းဟုထင္မွတ္ေနေသာအ၀ိဇၨာမသိမူ


(3)အေၾကာင္းအက်ိဳးတို႔ကိုသိမ္းစည္းမျပဳလုပ္တတ္တဲ့အ၀ိဇၨာကေတာ့အတိတ္ကျပဳလုပ္ခဲ့ေသာအေၾကာင္တရားတို႔ေၾကာင့္

ယခုပစၥဳပန္အက်ိဳးမွာခံစားရျပီးယခုပစၥဳပန္မွာျပဳလုပ္ေသာအေၾကာင္းတရားတို႔ေၾကာင့္ေႏွာင္အနာဂါတ္အက်ိဳးတြင္ခံစားရမည္

ကိုမသိေသာအ၀ိဇၨာ၊အေၾကာင္းေၾကာင့္အက်ိဳးျဖစ္သည္ဆိုတာကိုမသိေသာညဏ္


(4)ပဋိစၥသမုပၸါတ္ ကိုမသိတဲ့အ၀ိဇၨာကေတာ့၀ိပသနာကိုဘာဆိုဘားမွမသိေသာအ၀ိဇၨာ၊အနိစၥ၊ဒုကၡ၊အနတၱ၊ဆိုတာကိုမသိတဲ့

ညဏ္ပဋိစၥသမုပၸါတ္ အက်ဥ္းကေတာ့

မူလႏွစ္ျဖာ၊သစၥာႏွစ္ခု၊ေလးခုအလြာ၊အဂၤါတဆယ့္ႏွစ္ပါး၊တရာကိုယ္မ်ားႏွင့္၊သံုးပါအစပ္၊ႏွစ္ရက္မူလ၊၀ဋ္သံုး၀ႏွင့္၊ကာလ

သံုးျဖာ၊ျခင္းရာႏွစ္ဆယ္၊သည္ရွစ္သြယ္ကိုအလြယ္က်က္မွတ္သိေစအပ္သည္ သံသရာမွလြတ္ေၾကာင္းတည္း။

မူလႏွစ္ျဖာ=အ၀ိဇၨာႏွင့္တဏွာ

သစၥာႏွစ္ခု=သမုဒၵယသစၥာ၊ဒုကၡသစၥာ

ေလးခုအလြာ=အတိတ္အေၾကာင္းတလြာ၊ပစၥဳန္ပၸါန္အက်ိဳးတလြာ၊ပစၥဳန္ပၸါန္အေၾကာင္းတလြာ၊အနာဂၢါတ္အက်ိဳးတလြာ

အဂၤါတဆယ္ႏွစ္ပါး= အ၀ိဇၨာ၊သခၤါရ၊၀ိဥာဏ္္၊နာမ္ရုပ္၊သဠာယတန၊ဖသ၊ေ၀ဒနာ၊တဏွာ၊ဥပါဒါန္၊ကမၼဘ၀၊ဇာတိ၊ဇရာ

မရဏ

သံုးပါးအစပ္=သခၤါရႏွင့္၀ိဥာဏ္တစပ္၊ေ၀ဒနာႏွင့္တဏွာတစပ္၊ကမၼဘ၀ႏွင့္ဇာတိတစပ္

ႏွပ္ရပ္မူလ=တဏွာႏွင့္အ၀ိဇၨာ

၀ဋ္သံုးပါး=ကိေလသ၀ဋ္၊ကမၼ၀ဋ္၊၀ိပါက၀ဋ္

ျခင္းရာႏွစ္ဆယ္=အတိတ္အေၾကာင္းအျခင္းအရာငါးပါး၊ပစၥဳပၸါန္အက်ိဳးအျခင္းရာငါးပါး၊ပစၥဳပၸါန္အေၾကာင္းအျခင္းအရာငါးပါး

အနာဂတ္အက်ိဳးအျခင္းအရာငါးပါးစသည့္စက္၀ိုင္းပံုလည္ပတ္ေနပံုတို႔ကိုမသိေသာအ၀ိ္ဇၨာတဲ့

(5) သစၥာကိုမသိတဲ့အ၀ိဇၨာကေတာ့ဒုကၡသစၥာကိုလည္းမသိ၊သမုသယသစၥာကိုလည္းမသိ၊မဂၢသစၥာကိုလည္းမသိ၊နိေ၇ာဓသစၥာ

ကိုလည္းမသိတဲ့ညဏ္တဲ့

ဒုကၡသစၥာ=ဆင္းရဲတာအမွန္ကိုဒုကၡသစၥာလို႔ေခၚပါတယ္

သမုဒၵယသစၥာ=ဆင္းရဲေၾကာင္းအမွန္ကိုသမုဒၵယသစၥာလို႔ေခၚပါတယ္

နိေရာဓသစၥာ=ဆင္းရဲခ်ဳပ္တာအမွန္ကိုနိေရာဓသစၥာလို႔ေခၚပါတယ္

မဂၢသစၥာ=နိဗၺာန္ေ၇ာက္ေၾကာင္းအက်င့္ေကာင္းအမွန္ကိုမဂၢသစၥာလို႔ေခၚပါတယ္

သစၥာေလးပါးကိုလည္းမသိတဲ့အ၀ိဇၨာဆိုျပီးအေမွာင္ငါးစင္းရိွပါတယ္

အလင္းငါးခ်က္ကေတာ့

(1)ကံကံ၏အက်ိဳးကိုယံုၾကည္တတ္တဲ့ညဏ္ေကာင္စြာသိျမင္တတ္တဲ့ညဏ္

(2)ရုပ္တရားကေဖာက္ျပန္ေနတာကိုလည္းသိေနေသာညဏ္။နာမ္တရားကေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနတာကိုလည္း

သိေနေသာညဏ္၊သူလည္းမဟုတ္၊ငါလည္းမဟုတ္ရုပ္တရားႏွင့္နာမ္တ၇ားသာျဖစ္သည္ဆိုတာကိုသိေနေသာညဏ္

(3)အေၾကာင္းေၾကာင့္အက်ိဳးျဖစ္လာသည္ကိုဆင္ျခင္သိမ္းဆည္းတတ္ေသာညဏ္

(4)အနိစၥမျမဲျခင္း၊ဒုကၡဆင္းရဲျခင္း၊အနတၱအစိုးမရျခင္းတုိ႔ကိုသိျမင္ေသာဥဏ္၊ပဋိစၥသမုပၸါတ္ကိုနားလည္းသိျမင္ဆင္

ျခင္တတ္ေသာညဏ္

(5)နိဗၺန္ေ၇ာက္ေၾကာင္းျမင္တဲ့မဂၢင္ကိုသိတဲ့ညဏ္၊သစၥာေလးပါကိုသိတဲ့ညဏ္ဆိုျပီးမွအလင္းငါးခ်က္ရိွပါတယ္တဲ့

႔တရားမေဟာခင္တိုင္းဆရာေတာ္မ်ားေျပာၾကားေတာ္မူၾကတဲ့

တရားေတြကိုနာလည္းနာႏိူင္ၾကပါေစနာတဲ့အတိုင္းလည္းသိႏိူင္ၾကပါေစ၊သိတဲ့အတိုင္းလည္းက်င့္ၾကံႏိူင္ၾကပါေစ

အခုလည္းကိုယ္နားၾကားဖူးတဲ့တ၇ားေတြထဲမွအေမွာင္ငါးစင္းအလင္းငါးခ်က္တရားေလးကိုျပန္လည္မွ်ေ၀လုိက္ပါတယ္

ေ၇းမိတဲ့ထဲမွာအမွာမ်ားပါရင္လည္းခြင့္လြတ္နားလည္ေတာင္ပန္ပါတယ္ရွင္။

ရိုေသေလးစားစြာျဖင့္