ဉာဏ္စဥ္ ၁၆-ပါး ဘုရားရွိခိုး

၁။ နာမ႐ူပံ-ပရိေစၧဒံ၊ တပၸစၥယ ပရိဂၢဟံ၊
တံ သမၼသနံ ဥဒယ-ဗၺယဉာဏၪၥ ဘဂၤဂံ။

၂။ ဘယဉာဏံ အာဒီနဝ-ဉာဏၪၥ နိဗၺိဒံ အထ
မုၪၥိတုကမ်တံ ပဋိ-သခႍ သခၤါ႐ုေပကၡကံ။

၃။ အႏုေလာမၪၥ ေဂါၾတဘံု၊ မဂၢဉာဏံ ဖလံ တထာ၊
ပစၥေဝကၡဏ ဉာဏႏၲိ၊ တိေလာကမိွပိ ေကနစိ။

၄။ အေဒသိေယ သာသနိေက၊
ဉာဏိေမ ေသဠ သုတၱေရ။
ေဒေသတာရံ ပဝတၱာရံ၊

ဗုဒၶံ တီဟာဒရံ နေမ။

(၁) နာမ႐ူပံ ပရိေစၧဒံ = နာမ္႐ုပ္တရားတို႔ကို ပိုင္းျခား၍ သိေသာ နာမ႐ူပပရိေစၧဒဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၂) တပၸစၥယပရိဂၢဟံ = ထိုနာမ္႐ုပ္တို႔၏ အေၾကာင္းတရားတို႔ကို ပိုင္းျခား၍ သိေသာ ပစၥယပရိဂၢဟဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၃) တံ သမၼသနံ = ထို နာမ္႐ုပ္တို႔ကို အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱအားျဖင့္ သံုးသပ္ ဆင္ျခင္၍ သိျမင္ေသာ သမၼသနဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၄) ဥဒယဗၺယ ဉာဏၪၥ = နာမ္႐ုပ္တို႔၏ အသစ္ျဖစ္ေပၚလာျခင္း၊ ျဖစ္ေပၚၿပီးလွ်င္ တခဏခ်င္း ပ်က္စီးသြားျခင္းကို ႐ႈမွတ္ထင္ထင္ သိျမင္ေသာ ဥဒယဗၺယဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၅) ဘဂၤဂံ = နာမ္႐ုပ္တို႔၏ ပ်က္စီးျခင္းကိုသာ ႐ႈမွတ္ထင္ထင္ သိျမင္ေသာ ဘဂၤဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၆) ဘယဉာဏၪၥ = နာမ္႐ုပ္တို႔၏ ပ်က္စီးျခင္းကို သိျမင္သျဖင့္ ေၾကာက္လန္႔ဖြယ္ ေဘးႀကီးအျဖစ္ျဖင့္ ထင္ျမင္ေသာ ဘယဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၇) အာဒီနဝဉာဏၪၥ = နာမ္႐ုပ္သခၤါရတို႔၌ ကိုးကြယ္ရာမထင္ အျပစ္ျမင္ေသာ အာဒီနဝဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၈) နိဗၺိဒံ = နာမ္႐ုပ္သခၤါရတို႔၌ မေပ်ာ္မေမြ႕ ၿငီးေငြ႕ေသာ နိဗၺိဒါဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၉) မုၪၥိတုကမ်တံ = နာမ္႐ုပ္သခၤါရတို႔မွ အလြန္အမင္း လြတ္ကင္း ထြက္ေျမာက္လိုေသာ မုၪၥိတုကမ်တာဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၁၀) ပဋိသခႍ = အလြန္အမင္း လြတ္ကင္း ထြက္ေျမာက္လိုလွသျဖင့္ ထိုနာမ္႐ုပ္ႏွစ္ပါးကိုပင္ အနိစၥစေသာ ေလးဆယ္ေသာ အျခင္းအရာတို႔ျဖင့္ တြင္တြင္အားထုတ္၍ အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱအေနအားျဖင့္ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ထင္ျမင္ေသာ ပဋိသခၤါဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၁၁) သခၤါ႐ုေပကၡကံ = အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱအေနအားျဖင့္ ေကာင္းေကာင္း ထင္ျမင္၍ လြတ္ေျမာက္ရာ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းကို ရသျဖင့္ အလြန္ျပင္းထန္ေသာ လံု႔လကိုလည္း မျပဳ၊ ထို႐ုပ္နာမ္သခၤါရတို႔၌ ေၾကာက္လန္႔ျခင္း, ႏွစ္သက္ျခင္း ႏွစ္ပါးကိုလည္း ပယ္စြန္႔၍ သိ႐ုံ သိ႐ုံသာ အညီအမွ်႐ႈေသာ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၁၂) အႏုေလာမၪၥ = အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱတို႔တြင္ တစ္ပါးပါးကို အာ႐ုံျပဳ၍ ဥဒယဗၺယစေသာ ေရွးဉာဏ္ရွစ္ပါးေနာက္ မဂၢသစၥာအားေလ်ာ္ေသာ ေဂါၾတဘူ၏ ေရွးအျခားမဲ့၌ ႏွစ္ႀကိမ္, သံုးႀကိမ္ျဖစ္ေသာ အႏုေလာမဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၁၃) ေဂါၾတဘံု = ပုထုဇဥ္အႏြယ္ကို ျဖတ္၍ အရိယအႏြယ္ဇာတ္သို႔ ေရာက္ေစလ်က္ နိဗၺာန္ကို အာ႐ုံျပဳ၍ မဂ္၏ ေရွးအဖို႔၌ တစ္ႀကိမ္မွ်သာျဖစ္ေသာ ေဂါၾတဘူဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၁၄) မဂၢညာဏံ = နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလ်က္ သစၥာေလးပါးကို တၿပိဳင္နက္သိေသာ မဂ္ဉာဏ္လည္းေကာင္း။
(၁၅) ဖလံ = မဂ္ဉာဏ္ကဲ့သို႔ပင္ နိဗၺာန္ကို အာ႐ုံျပဳလ်က္ျဖစ္ေသာ ဖိုလ္ဉာဏ္လည္းေကာင္း။
တထာ = ထိုမွတပါး
(၁၆) ပစၥေဝကၡဏဉာဏံ = မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ပယ္ၿပီးေသာ ကိေလသာ၊ မပယ္ရေသးေသာ ကိေလသာအားျဖင့္ ျပန္လွည့္၍ ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာဉာဏ္လည္းေကာင္း။
ဣတိ = ဤသို႔၊
တိေလာကမွိ = ကာမ, ႐ူပ, အ႐ူပဟု ေလာကသံုးျဖာ စၾကာဝဠာရွိသမွ် အနႏၲမဆံုး ေလာကႀကီး တစ္ခုလံုး၌။
ေကနစိပိ = နတ္, လူ, ျဗဟၼာ သတၱဝါတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်ေသာ္လည္း။
အေဒသိေယ = မၾကား,မနာ ၾကံစည္ကာျဖင့္ အမွန္အကန္က်ေအာင္ ေဟာျပျခင္းငွာ မစြမ္းႏိုင္ရာေကာင္းကုန္ေသာ။
သာသနိေက = ဗုဒၶျမတ္စြာ သာသနာေတာ္ႀကီးအတြင္း၌သာလွ်င္ ေပၚလင္းျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေကာင္းကုန္ေသာ။
ဥတၱေရ = ေလာကီပညာအရပ္ရပ္တို႔ထက္ ထူးကဲျမင့္ျမတ္ကုန္ေသာ။
ဣတိ ေသာဠသဉာေဏ = ဤ ၁၆-ပါးေသာ ဉာဏ္တို႔ကို။
ေဒေသတာရံ = မိမိကိုယ္ေတာ္တိုင္ ပိုင္ပိုင္လွလွ အမွန္တကယ္ သိ႐၍ လွစ္ဟထုတ္ေဖာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူတတ္ေသာ။
ပဝတၱာရံ = မိမိကိုယ္ေတာ္တိုင္ ပိုင္ႏိုင္ၿပီးစီးေစၿပီးမွ ခိုမွီကပ္လာ ျဗဟၼာနတ္လူ ကၽြတ္ထိုက္သူ မွန္သမွ် ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ အရိယာသခင္တို႔၏ ၾကည္လင္ေသာစိတ္သႏၲာန္ဝယ္ အဖန္ဖန္အားျဖင့္ ျဖစ္ပြားေစေတာ္မူတတ္ေပထေသာ။
ဗုဒၶံ = သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ရွင္ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ကို။
အဟံ = တပည့္ေတာ္သည္။
တီဟိ = ကာယၫြတ္ခ်ီ ဝစီမန သံုးဒြါရတို႔ျဖင့္။
အာဒရံ = ႐ိုေသစြာ။
နေမနမာမိ = ၾကည္ညိဳျမတ္ႏိုး လက္အုပ္မိုး၍ ရွိခိုးပါ၏ ျမတ္စြာဘုရား။